Τα οιδήματα κάθε αιτιολογίας αποτελούν ένα ευρύ πεδίο παθήσεων που οφείλονται σε ποικίλες αιτίες. Η διάγνωση της αιτίας που τα δημιουργεί είναι πρωταρχική για να οδηγηθούμε σε καλό αποτέλεσμα.
Ενώ στα αρχικά τους στάδια μπορούν να αντιμετωπιστούν πολύ καλά με μεθόδους που στηρίζονται στη φυσιοθεραπευτική προσέγγιση με εφαρμογή μαλάξεων αλλά και συμπίεσης με τη μορφή συμπιεστικών ενδυμάτων, από ένα σημείο και μετά χρειάζεται επιθετικότερη προσέγγιση.
Μία τέτοια μέθοδος είναι η λιπαναρρόφηση. Αυτή βασίζεται στη μέθοδο της αισθητικής λιπαναρρόφησης αλλά τροποποιείται για να προσαρμοστεί στις ανάγκες του ασθενούς με οίδημα. Έτσι η μέθοδος αρχίζει με τον προγραμματισμό των περιοχών που πρόκειται να αντιμετωπιστούν καθώς είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν όλες σε μία χειρουργική επέμβαση. Αφού παραγγελθεί το συμπιεστικό ένδυμα που θα εφαρμοστεί αμέσως μετεγχειρητικά, ο/η ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο. Μετά την απαραίτητη σημείωση των περιοχών που θα αντιμετωπιστούν καθώς και τη φωτογράφισή τους, χορηγείται αναισθησία που μπορεί να είναι ενδοφλέβιος (μέθη) ή και γενική. Σε κάθε περίπτωση η αναισθησία ολοκληρώνεται με τη διήθηση των περιοχών που θα υποστούν τη θεραπεία με διάλυμα ορού που περιέχει φάρμακα για τη μείωση της απώλειας αίματος αλλά και τοπικό αναισθητικό. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς η διήθηση θα προστατεύσει το λεμφικό σύστημα του ασθενούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Έτσι μειώνεται η πιθανότητα να υπάρχει επιδείνωση λεμφοιδήματος που τυχαίνει να συνυπάρχει.
Αφού παρέλθει ο αναγκαίος χρόνος για να πετύχουμε την καλύτερη αναισθησία και αγγειοσύσπαση, που μπορεί να είναι έως και μία ώρα ή και περισσότερο, προχωρούμε στην αναρρόφηση με τη χρήση ρυγχών πολύ λεπτής διαμέτρου (2-3 χιλιοστά). Ειδικότερα για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος, χρησιμοποιούμε τη μέθοδο SAFE Lipo®. Ο στόχος της μεθόδου είναι να μειώσουμε τις ασυμμετρίες που μπορεί να προκληθούν, αλλά και να προκαλέσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή συρρίκνωση του δέρματος ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Η επέμβαση γίνεται από πολλές μικρές τομές διαστάσεων 5-7 χιλιοστών που συνήθως επουλώνονται χωρίς προβλήματα. Ακολούθως οι τομές συγκλείονται με ένα ράμμα ώστε να επιτρέπεται η εκροή του υγρού που θα περισσεύει. Στη συνέχεια τοποθετούνται συμπιεστικά ενδύματα που θα φορεθούν από 3 έως 6 εβδομάδες, ανάλογα με την πορεία των ιστών του /της ασθενούς αλλά και τις οδηγίες του θεραπευτή που ασχολείται γενικότερα με το οίδημα.
Τα αποτελέσματα της προσπάθειάς μας γίνονται εμφανή μετά από ένα μήνα αλλά πλησιάζουν κοντά στην τελική εικόνα μετά από 4 μήνες καθώς τόσος είναι ο χρόνος που απαιτείται για να απομακρυνθεί το μετεγχειρητικό οίδημα των ιστών ώστε να εμφανιστεί το τελικό μας αποτέλεσμα. Τότε πλέον μπορεί κανείς να συζητήσει για μελλοντικές παρεμβάσεις που όμως αν αναφέρονται στην ίδια περιοχή, δεν είναι καλή ιδέα να γίνονται πριν την πάροδο τουλάχιστον 6 αλλά καλύτερα 12 μηνών, ώστε να έχουμε μπροστά μας ιστούς ήρεμους και που θα έχουν ανακάμψει τελείως από τον τραυματισμό του χειρουργείου.
Λιποίδημα
Μια ειδική κατηγορία οιδήματος που θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με πολλή επιτυχία με τη λιπαναρρόφηση, αλλά και που δεν μπορεί να βελτιωθεί με άλλες μεθόδους αποτελεί το λιποίδημα. Αυτό περιγράφεται ως οίδημα των κάτω άκρων αλλά και της λεκάνης που οφείλεται στη συγκέντρωση λίπους. Εμφανίζεται μόνο σε γυναίκες και χαρακτηρίζεται από κληρονομικότητα. Έχει διαφόρους βαθμούς αλλά το χαρακτηριστικό του είναι η εντοπισμένη εναπόθεση λίπους στη λεκάνη, τους γοφούς και τα κάτω άκρα της γυναίκας, ακόμη και χωρίς αυτό να συνδυάζεται με γενικευμένη παχυσαρκία. Πολύ συχνά συνδυάζεται με έντονη εμφάνιση ανωμαλιών στην επιφάνεια του δέρματος των μηρών (κυτταρίτιδα), που το κάνει πολύ ενοχλητικό για τη γυναίκα για αισθητικούς αλλά και λειτουργικούς λόγους, καθώς πονά αλλά και εμποδίζει την καθημερινή ζωή και κίνηση.
Η αντιμετώπισή του θα περιλάβει κατ’ αρχάς τη λιπαναρρόφηση (όπως περιγράφηκε παραπάνω) με άλλοτε άλλη ανάγκη για εκτομή της περίσσειας του δέρματος (συχνότερα σε δεύτερο χρόνο όταν πλέον τα αποτελέσματα της λιπαναρρόφησης έχουν γίνει εμφανή). Προσπαθούμε να αποφύγουμε τις μεγάλες εκτομές (καθώς αυτές θα μπορούσαν να οδηγήσουν και σε περισσότερες επιπλοκές), στηριζόμενοι σε πρώτη φάση στη συρρίκνωση του δέρματος που θα επιτύχουμε με τη χρήση της SAFE Lipo®.
Αυτό είναι και το πλεονέκτημα της μεθόδου καθώς με τη λιπαναρρόφηση αποφεύγονται οι μεγάλες τραυματικές επιφάνειες. Εδώ θα πρέπει να υπενθυμίσουμε και τις έντονες πολλές φορές αλλαγές τύπου δερματίτιδας που παρατηρούνται στις ασθενείς αυτές, λόγω του λιποιδήματος. Αυτές είναι που κάνουν την επούλωσή του προβληματική και μας οδηγούν πολύ περισσότερο προς τη λιπαναρρόφηση ως αρχική αντιμετώπισή τους. Αφού μεγιστοποιηθεί το αποτέλεσμα της συρρίκνωσης που θα επιτύχει η SAFE Lipo® και εφόσον παραμένει μεγάλη περίσσεια δέρματος, τότε και με προσοχή θα σκεφθούμε την εκτομή αυτού που περισσεύει.
Στην απόφασή μας αυτή, σημαντικό ρόλο θα έχει και η κατάσταση του δέρματος που περιμένουμε να έχει βελτιωθεί λόγω τοπικής φροντίδας του και καλυτέρευσης τοπικά μετά την επέμβαση, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες επιπλοκής και κακής επούλωσης μετά την επέμβαση.
Πλαστικός Χειρουργός MD, PhD
